İsmail Ağa Konağı
Trabzon'un Of ilçesi'nin Sarıağaç köyünde bulunan konak, İsmail ağa tarafından 1800'lü yılların başında yaptırılmıştır. Konağın zemin katı kesme taş olup, kış odası, kiler ve ambar burada yeralmaktadır. Ahşap Bağdadi kaplamalı ikinci katta farklı özellikte odalar bulunmaktadır.
Bölgeye hakim bir tepe üstünde, dikdörtgen ve köşelerden çıkma, planlı kesme taşlardan yapılmıştır. 3 katlı, dört cepheli, yüksek taş kemerli giriş kapıları olan ihtişamlı bir konaktır. Giriş katının penceleri güvenlik açısından dar pencerelidir. Bu kat, ağanın adamları ve konağın ihtiyacı olan malzemelerin toplandığı yerdir. İkinci kat ise diğer büyük konaklar gibi, ağanın ferman verdiği ve bölgenin idaresini sağladığı kattır. En üstteki üçüncü kat da, ağanın ailesinin katıdır. Konağın içinde ince ahşap ve taş işçiliği bugün de muhafaza edilmektedir.
------------------------------------------------------------------
Yeşil Kesme Taştan Yapılan Kubbe şeklindeki Şöminesi,
Hasır Şeklinde Oyularak Yapılmış nadide kapısı,
Üzüm Salkımı işlemeli Kapısı,
İnce taş işlemeli şöminesi,
Geometrik işlemeli kapısı ve daha nice görülmesi gereken güzellikleri içinde barındıran Çakıroğlu İsmail Ağa konağına ait bazı bilgiler 2004 yılında yayınlanan OF'un Sesi Dergisinin 3.yılı, 3.sayısında(Ocak 2004) aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.
ÇAKIROĞLU İSMAİL AĞA KONAĞI
KARADENİZ BÖLGESİNİN EN BÜYÜK TAŞ KONAĞI
Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı Of'un Sıraağaç köyünde bulunmaktadır. Konağın kesin olarak hangi tarihte yapıldığı bilinmemekle beraber; şöminelerin birinin üzerinde bulunan hicri 1235(Miladİ 1819 yılına denk düşüyor. ) tarihinden konağın en az 185 yıllık olduğu anlaşılmaktadır. Konağın yapımında 40 ustanın çalıştığı ve 6 yılda bitirildiği anlatılmaktadır.
Konak denize nazır yüksek bir tepeye inşa edilmiştir. Simetrik bir plana sahiptir. Konağın ana malzemesi pembe renkli kesme taştır. Bu taşlar konağın bulunduğu yere 2-2,5 kilometredeki bir taş ocağından çıkarılarak taşınmıştır. Konak 23X23 ebatlarında kare plan üzerine inşa edilmiştir. Denize bakan kuzey kısmı iki katlı ve küçük pencerelere sahiptir. Güneye bakan kısmı ise üç kattan oluşmaktadır. Güney kısmında 2. Ve 3. Katlarda son derece güzel ahşap işçiliği mevcuttur. Doğu ve Batı tarafında karşılıklı iki ana kapısı; Güney cephesinde ise tam ortada üçüncü bir kapı mevcuttur. Bu kapılardan başka yine doğu tarafında atların kullandığı bir kapı daha mevcuttur.
Çakıroğlu İsmail Ağa Konağının alt katında batı tarafında misafir ağırlama odası ve tüfeklik bulunmaktadır. Yine zemin katta atlar için ayrı bir bölüm bulunmaktadır. Orta katta ise güney tarafta köşelerde şömineleri taştan işlenmiş muhteşem işlemeli kapılara sahip birer oda bulunmaktadır. Yine orta katta arka tarafta dev kazanlarla yemek pişirilen mutfak(aşhana) bulunmaktadır. Orta katta ortada çık geniş bir avlu bulunmaktadır. Bu avlu kapılarla ikiye bölünmüştür. Bu kapıların ve pervazların işlemeleri son derece güzeldir. Üst katta ise birçok oda mevcuttur. Bu üçüncü katın ortasında odaların kapıları ve iç dizaynlarında da son derece güzel ahşap işçiliği kullanılmıştır.
Üçüncü katın ortasında işlemeli bir göbek bulunmaktadır. Çatı ile 3. Kat arasında Komar ağacından sepet gibi örülmüş bir iç çatı bulunmaktadır. Üçüncü katın güneye bakan cephesinde ahşap kapaklar bulunur bu kapaklar kışın soğuk sebebiyle veya başka sebeplerle kapatılırdı. Konağın alt katında ayrıca bir hapishane mevcuttur.
Çakıroğlu İsmail Ağa konağı 1. Dünya savaşnda Rusların denizden top atışına maruz kalmış ancak pek zarar görmemiştir. Atılan topların izleri bazı taşlarda çok silik bir şekilde görülmektedir.
Konak bugünkü tarih itibariyle bir hayli tahrip olmuş durumdadır. Ancak tarihi eser olduğundan tescili yapılmış ve kayıtlara geçmiştir. Daha fazla tahrip olmadan yetkililerin ve ilgililerin harekete geçmesi gerekmektedir. Onarılması için Özel İdarenin ve Kültür Bakanlığının maddi desteğine ihtiyaç vardır. Karadeniz bölgesinin bu En Büyük konağı onarıldığı takdirde Of ve çevresindeki turizmin gelişimi açısından da son derece önemli bir kazanç olacaktır.
OF'un Sesi Dergisi, Yıl 3, Sayı:3, Ocak 2004